Przedstawione poniżej treści nie mają charakteru promocyjnego. Ich wyłącznym celem jest edukacja i podniesienie poziomu wiedzy odbiorcy na temat zdrowia. Należy jednak pamiętać, że żadna z informacji nie może zastąpić porady lekarskiej lub konsultacji z farmaceutą.
W przypadku wystąpienia dolegliwości bólowych, zawsze zgłoś się po poradę do lekarza. Podobne objawy mogą dawać inne choroby, nie tylko układu moczowego. Przed wdrożeniem leczenia lekarz może zlecić wykonanie badań laboratoryjnych i diagnostycznych, które mają na celu określenie wielkości kamienia, jak i ustalenie przyczyny jego powstania. W zestawie badań mogą znaleźć się:
- Badanie ogólne moczu
- Badanie krwi na stężenie kreatyniny, sodu, potasu, wapnia, fosforu, kwasu moczowego
- Badanie USG
- Badanie urograficzne
- Badanie RTG
- Tomografia
Postępowanie lecznicze w kamicy nerkowej:
- Rozpoznanie choroby podstawowej– kamica nerkowa jest często objawem (skutkiem) jakiegoś zaburzenia lub choroby. Zawsze należy najpierw rozpoznać i leczyć przyczynę kamicy nerkowej, aby zapobiegać jej nawrotom.
- Podstawowym mechanizmem zapobiegania tworzeniu się kamieni nerkowych jest zwiększenie wydalania moczu (czyli zarówno zwiększenie ilości rozpuszczalnika, jak i nasilenie jego ruchu). Jeśli nie ma przeciwwskazań medycznych, zawsze zaleca się picie dużej ilości płynów. Osoby cierpiące na atak kolki nerkowej powinny wypijać co najmniej 2-2,5 l wody dziennie. Także osoby z tendencją do kamicy nerkowej w okresie bezobjawowym jako element zapobiegania nawrotom powinny spożywać podobne ilości wody. W przypadku rzadkiej postaci kamicy cystynowej spożycie wody powinno wynosi co najmniej 4 l na dobę.
- Działanie przeciwbólowe – objawem kamicy nerkowej, na który najbardziej uskarżają się pacjenci jest ból. Ma on najczęściej charakter kolkowy (o znacznym nasileniu), jest zlokalizowany w okolicy lędźwiowej i najczęściej promieniuje ku spojeniu łonowemu. W przypadku silnych dolegliwości bólowych podaje się leki o sile działania przeciwbólowego dostosowanej do nasilenia dolegliwości bólowych. Podaje się również leki o działaniu rozkurczającym, które mogą ułatwić przechodzenie kamienia przez drogi moczowe.
- Kamica nerkowa sprzyja występowaniu zakażeń dróg moczowych (kamica blokuje swobodny przepływ moczu, przez co ułatwia kolonizację dróg moczowych przez bakterie). Jeśli występują objawy zakażenia układu moczowego, może być konieczne podanie antybiotyku.
- Jeśli kamień/kamienie są zbyt duże, aby chory wydalił je samodzielnie, konieczne może być rozbijanie kamienia (litotrypsja) i leczenie chirurgiczne. Uważa się, że kamienie o średnicy do 4 mm zostaną wydalone samoistnie; zaś w przypadku kamieni powyżej 5 mm może być potrzebna interwencja lekarska.
- Litotrypsja pozaustrojowa (ESWL) – rozkruszanie kamienia krótkimi impulsami wysokoenergetycznych fal dźwiękowych. Zabieg wykonuje się przy użyciu specjalnego urządzenia, które pozwala zogniskować siłę uderzeniową fali na kamieniu nerkowym. Pokruszone fragmenty zostają samodzielnie wydalone przez pacjenta. Różne rodzaje kamieni nerkowych mają różną twardość. W przypadku twardych kamieni może okazać się niezbędne powtórne wykonanie zabiegu.
- przez cewkę moczową, do pęcherza lub moczowodu – wziernik wyposażony jest w specjalny koszyczek, dzięki któremu można uchwycić kamień i wyciągnąć go z dróg moczowych
- przez niewielkie nacięcie w skórze i nerce – metoda ta pozwala na usuwanie wielu kamieni w czasie jednego zabiegu, jak również na usuwanie dużych kamieni (powyżej 2 cm średnicy)
- Metody endoskopowe – dzięki zastosowaniu różnego rodzaju wzierników wyposażonych w manipulatory, możliwe jest wyciągnięcie większego kamienia z dróg moczowych. W zależności od lokalizacji kamienia wziernik wprowadza się:
- Klasyczne metody operacyjne – metody chirurgiczne przeznaczone dla najtrudniejszych przypadków i największych kamieni nerkowych
autor: Lek. med. Jerzy Serafiński