Przedstawione poniżej treści nie mają charakteru promocyjnego. Ich wyłącznym celem jest edukacja i podniesienie poziomu wiedzy odbiorcy na temat zdrowia. Należy jednak pamiętać, że żadna z informacji nie może zastąpić porady lekarskiej lub konsultacji z farmaceutą.
Czy kawa szkodzi nerkom? To pytanie zadaje sobie wiele osób, pijących kawę codziennie. Sprawdź, jaki wpływ ma ten napój na pracę nerek.
Kawa a nerki
Nerki to jeden z ważniejszych organów układu moczowego. To one odfiltrowują z organizmu szkodliwe substancje i zatrzymują niezbędne do zdrowego funkcjonowania. Dzięki nerkom wszystkie inne organy mogą prawidłowo pracować.
Lekarze podkreślają, iż przyczyną takiego braku zainteresowania i dbałości o nerki jest fakt, iż większość chorób nerek przebiega bezobjawowo. Gdy zaczynają boleć stan zdrowia jest już często ciężki. Ważne zatem, wspomagać pracę tego narządu każdego dnia, nawet jeśli nie wysyła żadnych negatywnych sygnałów. Jednym z elementów wspomagania pracy nerek jest właściwa dieta. Warto na dłużej zatrzymać się przy kawie.
Jak kawa wpływa na nerki? Małe ilości kawy pozytywnie wpływają na funkcjonowanie nerek, ponieważ mają działanie moczopędne. Ma to związek z przysadką mózgową i uwalnianym przez nią hormonem, zwanym wazopresyną. Hormon ten odpowiada między innymi za właściwe nawodnienie organizmu.
Kofeina zawarta w kawie wpływa na przysadkę mózgową, a to z kolei powoduje, iż wazopresyna uwalnia się w mniejszych ilościach i tym samym zwiększa się produkcja moczu. Organizm w taki sposób pozbywa się nadmiaru wody. Kawa powoduje, iż jej smakosze częściej korzystają z toalety. Należy jednak zachować rozwagę i pić kawę w rozsądnych ilościach.
Jedną z podstawowych funkcji nerek jest wydalanie nadmiaru wody z organizmu. Zatrzymanie wody doprowadza do jej gromadzenia, a to może świadczyć o nieprawidłowościach pracy nerek. Czy kawa szkodzi nerkom? W umiarkowanych ilościach nie, a jednocześnie wspomaga działanie moczopędne, wspomagające wydalanie płynów.
Zawsze warto zachować ostrożność w piciu kawy, gdyż jej nadmierne spożywanie może doprowadzić do powstawania kamieni nerkowych. Organizm, który przyjmuje duże ilości kofeiny jest narażony na rozwój takich kamieni. Czasami warto wyeliminować picie zbyt mocnej kawy, a w przypadku kamicy nerkowej wskazane jest ograniczenie spożycia tego napoju.
Czy czarna kawa szkodzi nerkom?
Kawa czarna posiada intensywny aromat i przez wiele osób traktowana jest jako idealny napój na poranne przebudzenie. Posiada wiele właściwości, m.in. jest źródłem cennych antyoksydantów, które odpowiadają za neutralizację wolnych rodników tlenowych i wspomagają oczyszczanie organizmu z substancji toksycznych. Ten składnik kawy wspiera również funkcje obronne organizmu. Kofeina zawarta w kawie wspomaga spalanie tłuszczów. Pozytywny wpływ „małej czarnej” na organizm, w tym także wpływ kawy na nerki jest znany wielu osobom.
Czarna, pozbawiona mleka jest uważana za bogate źródło antyoksydantów. Czarna kawa jest także uznawana za bardziej lekkostrawną.
Składnikiem czarnej kawy, który w nadmiernej ilości może zagrażać nerkom są szczawiany, czyli naturalne substancje, występujące w roślinach. Szczawiany pojawiają się w moczu jako naturalny skutek diety i codziennego odżywiania. Gdy jest ich za dużo mogą wywołać kamicę nerkową. Cząsteczki (kryształki) szczawianów są stosunkowo nieduże, ale kiedy zbierają się i formułują w kamienie mogą być przyczyną bardzo bolesnej i kłopotliwej dolegliwości. W takich sytuacjach warto wyeliminować z codziennego jadłospisu mocną czarną kawę. Nadmierna ilość szczawianów utrudnia wchłanianie wapnia i żelaza, a to również czynnik, wpływający na powstawanie kamieni nerkowych.
Stosunek kwasu szczawiowego do wapnia w spożywanych produktach, które zawierają szczawiany ma istotne znaczenia dla funkcjonowania nerek. W jaki sposób wpływać na zachowanie właściwej proporcji tych dwóch elementów, nie rezygnując z kawy? Odpowiedź jest prosta – warto łączyć kawę z mlekiem, które łagodzi działanie szczawianów, zawartych w kawie. Osoby, które nie lubią lub nie mogą pić mleka krowiego, mogą dolać do kawy mleko roślinne. Warto jednak zadbać, aby miało ono odpowiednią ilość wapnia. Czarna kawa zawiera ponad dwukrotnie więcej kwasu szczawiowego, dlatego też nie powinna być w nadmiernych ilościach spożywana przez osoby z kamicą nerkową.
Kawa rozpuszczalna a nerki
Kawa rozpuszczalna powstaje z ziaren kawy, które są palone i drobno mielone. Najprościej można ją scharakteryzować jako wysuszony ekstrakt z kawy mielonej, który jest rozpuszczalny w wodzie i natychmiast gotowy do spożycia. Sposób pozyskiwania kawy rozpuszczalnej z naturalnych ziaren kawy jest procesem fizycznym, a nie chemicznym. Jej zaletą jest możliwość dłuższego przechowywania bez utraty walorów smakowych. Kawa rozpuszczalna posiada zarówno wielu zwolenników, jak i przeciwników. Z pewnością jest szybsza i prostsza w przygotowaniu.
Ten rodzaj kawy zawiera szczawiany, tak jak kawa naturalna. Ich ilość jest porównywalna z ilością tego składnika w czarnej herbacie. Nadmiar tej substancji jest jedną z głównych przyczyn kamicy szczawianowej, a to najbardziej popularna odmiana kamicy nerkowej. Kubek kawy rozpuszczalnej ma prawie dwa razy więcej kwasu szczawiowego niż taki sam kubek kawy naturalnej. Z tego powodu nie jest ona zalecana w większych ilościach osobom, borykającym się z problemami nerek i układu moczowego. Wybierając kawę, lepszym i zdrowszym wyborem dla zdrowia jest kawa naturalna.
autor: Jolanta Woźniak
konsultacja merytoryczna: lek. Konrad Nowak
Bibliografia:
- Z. Zdrojewicz, K. Grześkowiak i inni „Czy picie kawy jest zdrowe?”, Medycyna Rodzinna, 2016 r.,
- L. Ostrowska „Żywienie pacjentów przewlekłą niewydolnością nerek leczonych zachowawczo”, Zakład Dietetyki i Żywienia Klinicznego Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku,
- M. Pelczyńska, P. Bogdański „Prozdrowotne właściwości kawy”, Uniwersytet Medyczny w Poznaniu, Varia Medica 2019, tom 3, nr 4,
- B. Lisowska-Myjak „Laboratoryjne wskaźniki ostrego uszkodzenia nerek oznaczane w moczu i surowicy”, Warszawski Uniwersytet Medyczny, Forum Nefrologiczne 2010, tom 3, nr 2, 71-81,
- M. Michalak-Majewska „Analiza zawartości szczawianów w popularnych naparach herbat i kaw”, Katedra Technologii Owoców, Warzyw i Grzybów, Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie, 2013 r.
